SUITCASE ARCHITECTURE
‘Suitcase architecture’ was de naam van een tentoonstelling waarbij enkele architecten werd gevraagd wat je, in figuurlijke zin, meeneemt van je reizen en hoe je dat verwerkt in de projecten.
In de groene Amsterdammer stond destijds dit artikel:
Architect Rudy Uytenhaak ging in zijn jonge jaren met een «lelijke eend» langs de moderne gebouwen in Frankrijk, tekende al lopend het stratenpatroon van Barcelona, en nam Goethe’s beschrijvingen als leidraad voor een route door Italië. Aan architectuurreizen kleeft een bepaalde romantiek. Maar leveren ze ook wat op? Het Amsterdamse architectuurcentrum Arcam heeft geprobeerd de effecten van de reizen op latere ontwerpen in beeld te brengen.
In de tentoonstelling is te zien dat architecten als ware bedevaartgangers de wereld rondreizen, camera in de aanslag. Natuurlijk naar Italië en Griekenland, maar ook langs het oeuvre van grote roerganger Le Corbusier, langs de gebouwen van Jean Nouvel en Peter Zumthor, en meer recent, naar China en Brazilië. Voor Uytenhaak is reizen vooral een kwestie van materiaal van verhalen. Uytenhaak benadrukt terecht dat invloeden en anekdotes ‘verteerd’ moeten worden voordat ze vorm krijgen in eigen werk.
Reizen levert geen rechtstreeks bruikbaar vocabulaire op, eerder onbewust en onnadrukkelijk. Voor Charlotte ten Dijke van Tangram Architecten zijn structuur en contrast de voornaamste inspiratiebron. De reisfoto’s ordent ze keurig op thema’s als vorm en licht, dicht en open, massa en leegte. Het is een analytische, onderzoekende manier van kijken die haaks staat op het avontuur dat iemand als Herman Zeinstra zoekt. Als al bij iemand af te lezen is hoe de verzamelde indrukken vorm krijgen is het bij eminence grise Herman Hertzberger. Sinds de jaren vijftig wandelt hij kriskras door de architectuurhistorie van de landen rond de Middellandse Zee, door Afrika, India, Japan en Brazilië. In thema’s als «sociale ruimte», «tussenruimte» en «kansrijke ruimte» komen zijn invloeden gebroederlijk bij elkaar. Het zijn vooral ontmoetingsruimten of «verbindingen» zoals trappartijen, omsloten pleinen en galerijen die Hertzberger observeert en gebruikt in zijn eigen werk. De indrukken die hij vastlegt staan ten dienste van zijn visie over architectuur, en hebben geleid tot een enorme beeldbank.
(Rubriek Architectuur, 2008)